ΜΑΘΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΟΥ (PART III)

ΞΕΣΤΡΑΒΩΣΟΥ!

Ο διευθυντής σε αποβάλλει επειδή δε λες την προσευχή. Κι εσύ το δέχεσαι. Η καθηγήτρια ψάχνει την τσάντα σου. Κι εσύ την αφήνεις. Είναι καιρός να μάθεις τα δικαιώματά σου.

Προσωπικά Αντικείμενα

«Άνοιξε να δω την τσάντα σου!»

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ: «Σήμερα μια καθηγήτρια είδε ένα παιδί να στέλνει μήνυμα την ώρα του μαθήματος. Το παιδί έβαλε το κινητό αμέσως στην τσάντα! Η καθηγήτρια σηκώθηκε, έβαλε το χέρι της μέσα στην τσάντα και πήρε το κινητό... Έχει δικαίωμα να ψάξει την τσάντα ακόμα και αν είχε δει ότι ο μαθητής έκρυβε κινητό;;;;»

Νάνσυ (bettyboop), Καλαμάτα
 

ΞΕΣΤΡΑΒΩΣΟΥ! Tα είχαμε πει και σε προηγούμενο τεύχος: Κανένας δεν έχει δικαίωμα να ψάξει την τσάντα σου. Κανένας δεν έχει δικαίωμα να σου κατάσχει το κινητό. Ούτε καν να πάρει το τετράδιο που ζωγραφίζεις την ώρα του μαθήματος. Είτε αυτός είναι καθηγητής, είτε διευθυντής, είτε η ίδια η Υπουργός Παιδείας! (Σύμβαση Δικαιωμάτων του Παιδιού, άρθρο 16 - Σύνταγμα, άρθρο 5 παρ 1, 2). Aν ένας καθηγητής θεωρεί ότι παρενοχλείς το μάθημα, ο νόμος του δίνει το δικαίωμα να σου κάνει παρατήρηση ή να σε βγάλει έξω. Τελεία. Oι αστυνομικές τακτικές είναι για τους μπάτσους!

Αλλαγές Ωρών

«Δε βγαίνει η ύλη!»

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ: «Πηγαίνω Β' Λυκείου και θα ήθελα να μου λύσετε μια απορία: Η καθηγήτρια που μας κάνει Έκφραση-Έκθεση μας είπε ότι από εδώ και πέρα (27/3/06) δεν θα κάνουμε Λογοτεχνία αλλά μόνο Έκφραση-Έκθεση, γιατί λέει ότι δεν προλαβαίνουμε να τελειώσουμε την ύλη. Επιτρέπεται αυτό;»

ΞΕΣΤΡΑΒΩΣΟΥ! Όχι, δεν επιτρέπεται. To εβδομαδιαίο πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας για την B' Λυκείου προβλέπει 2 ώρες για Λογοτεχνία και 2 ώρες για Έκφραση-Έκθεση (Γ2/4685/07-09-2001 ΥΠ.Ε.Π.Θ). H μόνη περίπτωση στην οποία επιτρέπεται ο διευθυντής να αυξήσει τις ώρες ενός μαθήματος (σύμφωνα με οδηγία που στέλνει το Υπουργείο στην αρχή της χρονιάς) είναι στα μαθήματα κατεύθυνσης, όταν κινδυνεύει να μην καλυφθεί η ύλη. Αλλά, στην B' Λυκείου ούτε η Λογοτεχνία ούτε η Έκφραση-Έκθεση είναι μαθήματα κατεύθυνσης.

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ: «Σήμερα το πρωί ζήτησα από την καθηγήτρια που είναι υπεύθυνη του τμήματός μου να μου πει πόσες απουσίες έχω κι αυτή μου απάντησε: "Τι λες καλέ; Σιγά μη σου πω! Όλοι έρχονται και ρωτάνε πόσες απουσίες τους μένουν, για να κάνουν κοπάνες τις τελευταίες μέρες!". Kαλά, έχει δικαίωμα να μην μου λέει πόσες απουσίες έχω; Στο κάτω-κάτω δικές μου είναι!»

ΞΕΣΤΡΑΒΩΣΟΥ! H καθηγήτρια δεν είναι υποχρεωμένη να ενημερώσει εσένα για τις απουσίες σου, αλλά τους γονείς σου! O νόμος (άρ. 25 Π.Δ. 104/1979-άρ. 3 Π.Δ. 485/83) λέει ότι το πρώτο δεκαήμερο κάθε μήνα οι γονείς μπορούν να πηγαίνουν στο σχολείο για να ενημερωθούν. Aν, όμως, οι απουσίες ενός μαθητή (δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες) περάσουν τις 30, τότε η υπεύθυνη καθηγήτρια είναι υποχρεωμένη να στέλνει γράμμα κάθε μήνα στους γονείς με το πόσες απουσίες έχει ο μαθητής. Oπότε ψάξε τα γράμματα των γονιών σου ή στείλτους να ρωτήσουν την καθηγήτρια (αν και αυτό μπορεί να κάνει τα πράγματα χειρότερα!)

 

 

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ: «Γεια σας, πάω Α' Λυκείου και έχω μια απορία σχετικά με κάτι που συνέβη αυτή τη βδομάδα στο σχολείο μου. Λοιπόν, η Γ' Λυκείου πήγε την πενταήμερή της κι έτσι εμείς είχαμε κάποια κενά από τους καθηγητές που τη συνόδευσαν. Αντί όμως να κάνουμε κενά, ή έστω να μας ψιλοαπασχολήσει κάποιος, ο λυκειάρχης "γέμισε" όλες τις ώρες με ένα σωρό άσχετα μαθήματα! Με αποτέλεσμα αυτή τη βδομάδα να κάνουμε 3-4 ώρες Ιστορία, Χημεία κλπ, ενώ το ωρολόγιο πρόγραμμα του Υπουργείου ορίζει δύο ώρες τη βδομάδα γι' αυτά τα μαθήματα! Είναι νόμιμο αυτό που έγινε;»

Πάνος
 

ΞΕΣΤΡΑΒΩΣΟΥ! Όταν ένας καθηγητής λείπει είτε για μία μέρα είτε για μία εβδομάδα, απαγορεύεται να κάνει άλλος καθηγητής μάθημα στις ώρες του. Δύο πράγματα μπορεί να κάνει ο διευθυντής για αυτά τα κενά:
1) Να βάλει κάποιον άλλον καθηγητή να «απασχολήσει» την τάξη (χωρίς να κάνει μάθημα) (18726/22-02-1978 Απόφαση ΥΠ.Ε.Π.Θ)
2) Ή να μετακινήσει τις ώρες αυτές στο τέλος της ημέρας ώστε οι μαθητές να φύγουν νωρίτερα (6492/11-01-1983 Απόφαση ΥΠ.Ε.Π.Θ). Σε καμία περίπτωση, πάντως, δεν έχει δικαίωμα ο διευθυντής να αυξήσει τις ώρες που προβλέπει το εβδομαδιαίο πρόγραμμα του Υπουργείου για κάθε μάθημα (Γ2/4685/07-09-2001 ΥΠ.Ε.Π.Θ).

 

 «Δεν είναι δυνατό ένα αυταρχικό σχολείο να διαμορφώσει δημοκρατικούς πολίτες» 


 Σελεστέν Φρενέ (1896-1966), Γάλλος παιδαγωγός 

 

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ: «Πηγαίνω Γ' Γυμνασίου σε ένα γυμνάσιο της επαρχίας. Σήμερα το πρωί ένα παιδί έφαγε διήμερη αποβολή επειδή για τρίτη φορά αρνήθηκε να ανέβει να πει την προσευχή. Είμαστε υποχρεωμένοι να λέμε την προσευχή όποτε μας φωνάζει ο διευθυντής;»

ΞΕΣΤΡΑΒΩΣΟΥ! Φυσικά και δεν είστε υποχρεωμένοι να βγείτε να πείτε την προσευχή, αν δεν θέλετε. Το να σας εξαναγκάζει ο διευθυντής είναι:
1) Αντίθετο με την εκπαιδευτική νομοθεσία: Για να τιμωρηθεί ένας μαθητής με αποβολή θα πρέπει η στάση του να δείχνει μη «συμμόρφωση προς τους διέποντες τη σχολική ζωή κανόνες και τις ηθικές αρχές του κοινωνικού περιβάλλοντος» (Π.Δ. 104/1979, άρθρο 27). Όσον αφορά τους σχολικούς κανόνες, η μόνη υποχρέωση των μαθητών σε σχέση με την πρωινή προσευχή είναι να είναι παρόντες (Φ.200/21/16/139240/26-11-1977/ΥΠ.Ε.Π.Θ.). Κανένας σχολικός νόμος δεν τους υποχρεώνει να απαγγείλουν την προσευχή με το ζόρι. Μάλιστα ο νόμος τους δίνει το δικαίωμα, αν το θέλουν, να μην είναι καν παρόντες στην προσευχή. Αρκεί να φέρουν μια υπεύθυνη δήλωση των γονέων τους, χωρίς να είναι αναγκαία καμία διευκρίνιση για τους λόγους (Γ2/61723/13-06-2002 ΥΠ.Ε.Π.Θ, ΔEΛΤΙΟ TYΠOY YΠEΠΘ 24-02-2005). Και φυσικά, δεν μπορεί ο διευθυντής να επικαλεστεί ότι η άρνηση ενός παιδιού να απαγγείλει δημόσια την προσευχή προσβάλλει τις «ηθικές αρχές του κοινωνικού περιβάλλοντος». Εκτός και αν το σχολείο βρίσκεται στο Ιράν...
2) Αντίθετο με την ελληνική νομοθεσία: Εάν οι γονείς του παιδιού προσφύγουν στη δικαιοσύνη, θα δικαιωθούν 100%! Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ελλάδας (Άρθρα 2, 5, 13) και τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Άρθρα 12, 13, 14), οι μαθητές έχουν ελευθερία σκέψης, συνείδησης και θρησκείας. Επίσης έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις τους. Και σε αυτή την περίπτωση δεν μιλάμε καν για ελευθερία έκφρασης. Μιλάμε μόνο για το δικαίωμα ενός παιδιού να σιωπά.
3) Αντιπαιδαγωγικό: Ο μαθητής μπορεί να έχει χίλιους λόγους που δεν θέλει να πει την προσευχή μπροστά σε όλους. Μπορεί να ντρέπεται τον κόσμο, μπορεί να είναι δυσλεξικός, μπορεί απλώς να μην την ξέρει απ' έξω, κ. διευθυντά!
4) Και, φυσικά, αντιχριστιανικό: Ούτε σε εκκλησία δεν υποχρεώνουν τον κόσμο να πει την προσευχή με το ζόρι!


FLASHBACK

Ένα από τα σχολεία που τόλμησαν να καταργήσουν τελείως την πρωινή προσευχή ήταν το Ανώτερο Παρθεναγωγείο Βόλου (λειτούργησε από το 1908 ως το 1911, όταν και το κλείσανε). Εκτός από την προσευχή, το σχολείο αυτό κατήργησε κάθε μορφή τιμωρίας για τους μαθητές, εισήγαγε τη δημοτική (ενώ σε όλα τα άλλα σχολεία μάθαιναν την καθαρεύουσα) και έκανε το μάθημα με συνεργασία μαθητών-καθηγητών και όχι με μορφή κηρύγματος. Τόσο μεγάλη ήταν η αντίδραση της κοινωνίας, που οι ιδρυτές του οδηγήθηκαν στο δικαστήριο. Μία από τις κατηγορίες ήταν και η κατάργηση της πρωινής προσευχής. Στην απολογία του ο διευθυντής του σχολείου, Αλέξανδρος Δελμούζος, εξήγησε τους λόγους: «Τι επιτυγχάνει το σημερινό σχολείο με την ακριβεστάτη εκπλήρωση των θρησκευτικών τύπων; Το γνωρίζετε κι εσείς κύριοι Εφέτες (αρκεί για αυτό να θυμηθείτε τα παιδικά σας χρόνια): Η προσευχή μεταβάλλεται σε μηχανικές κινήσεις των χεριών και του στόματος. Συντελεί αυτό στην ανύψωση του θρησκευτικού συναισθήματος; Κάθε άλλο. Η ανάγκη της προσευχής, όπου υπάρχει, είναι κάτι το εσωτερικό και αυθόρμητο και για την εκδήλωσή της απαιτείται ηρεμία και μόνωσις».

(«Η Δίκη του Ναυπλίου, 16-28 Απριλίου 1914»)

• Τα ονόματα των παραπάνω σχολείων είναι στη διάθεσή μας. Αποφασίσαμε να μην τα βάλουμε, γιατί μας ενδιαφέρουν οι καταστάσεις και όχι τα πρόσωπα.

• Ευχαριστούμε τον Τάκη Μπαϊρακτάρη και τον «Ιό» της «Ελευθεροτυπίας» για την πολύτιμη βοήθειά

• Στείλτε μας απορίες για τα δικαιώματά σας με mail ή μέσω της φόρμας αποστολής κειμένου.